นกหัสดีลิงค์ ตำนานล้านนา

jaysuan · โพสต์ 2011-7-24 20:27:45

นกหัสดีลิงค์ เป็นนกใหญ่ตัวโตเท่าช้าง เรียก ชื่อตามเจ้าของภาษาว่า หัตถิลิงคะสะกุโณ เรียกตามภาษาของเราว่า นกหัสดีลิงค์ ตามประวัติศาสตร์ล้านนาที่เล่าขานต่อกันมาว่า นกหัสดีลิงค์เป็นสัตว์ในป่าหิมพานต์ ที่มีความพิเศษคือมีเพศเพียงดั่งช้าง เป็นนกที่มีหัวเป็นช้าง มีหางเป็นหงส์ มีพละกำลังดั่งช้างเอราวัณ ๓-๕ เชือกรวมกัน ซึ่งเป็นสัตว์คู่บารมีของกษัตรา เจ้าเมืองผู้มีอำนาจบารมีสูง

โดยความเชื่อของชาวล้านนามาแต่อดีตกาล นิยมสร้างปราสาทนกหัสดีลิงค์เพื่อบรรจุศพของกษัตริย์เจ้านายฝ่ายเหนือ รวมถึงพระมหาเถระชั้นผู้ใหญ่ ที่มรณภาพลง เพื่อให้พิธีศพมีความสง่างาม สมฐานะบารมี และเป็นการส่งดวงวิญญาณไปสู่ชาติสรวงสวรรค์ชั้นพรหมโลก เทวโลก แต่ในปัจจุบันปราสาทนกหัสดีลิงค์นิยมใช้ในพิธีศพของพระเถระชั้นผู้ใหญ่เท่านั้น

จากพงศาวดารโยนก ตอนหนึ่ง จุลศักราช 940 ปีขาล สัมฤทธิศก เดือนอ้าย ขึ้น 12 ค่ำ

นางพระญาวิสุทธิเทวี ต๋นนั่งเมืองนครพิงค์ ถึงสวรรคต

พระญาแสนหลวงจึงแต่งการพระศพ ทำเป๋นวิมานบุษบกตั้งอยู่บนหลังนกหัสดินทร์ตั๋วใหญ่

แล้วฉุดลากไปด้วยแฮงจ๊างคชสาร จาวบ้าน จาวเมืองเดินตวยก้น เจาะก๋ำแปงเมืองออกไปตางต่งวัดโลกโมฬี

และทำก๋ารถวายพระเพลิง ณ ตี้นั้น เผาตึงฮูปนกหัสฯและวิมานบุษบกนั้นตวย

โดยรูปลักษณะของตัวนกหัสดีลิงค์นั้น มีรูปร่างโครงสร้างส่วนหัวและลำตัวทำจากโครงไม้ ตัดแต่งกระดาษเป็นลวดลายทำเป็นเกล็ด ส่วนหัวช้าง มีความพิเศษของการเคลื่อนไหวไปมาได้ โดยชิ้นส่วนคอและหัวต้องเคลื่อนไหวหมุนไปมาได้ ใบหู สามารถพับกระพือได้ ส่วนงวงทำจากผ้าเย็บเป็นทรงกระบอก เลียนแบบงวงช้าง มีเชื้อกร้อยอยู่ด้านในสำหรับดึง เคลื่อนไหวได้ ดวงตา ต้องมีลักษณะกลมมน ขนตายาวสวย กะพริบได้ เหมือนมีชีวิตจริงๆ

ส่วนหางทำจากเสื่อไม้ไผ่ ตัดเป็นรูปหางหงส์ มีลวดลายสวยงาม โดยส่วนนี้จะติดตั้งคนละส่วนกับลำตัว มีกลไกใช้เชือกชักให้เคลื่อนไหวได้ ด้านหน้ามีขันเล็กๆ บรรจุข้าวตอกไว้ เพื่อโปรย ลักษณะเหมือนช้างใช้งวงโปรยข้าวตอกเพื่อเป็นสิริมงคล

การลากต้องใช้เชือกเส้นโต ๆ หลายเส้นขนานกันไป ถ้าศพเจ้าเมืองหรือพระเถระผู้ใหญ่จะมีคนมาลาก เป็นหมื่น ๆ ทีเดียว ชักลากไปสุสานร่วมแรงรวมพลัง มีความเชื่อที่ว่า หากผู้ใดไป ลากปราสาท จะมีอายุเพิ่มขึ้นยืนยาว ครั้งละ 1 ปี

หลังการจุดไฟประชุมเพลิงเผาศพปราสาท แล้วศรัทธาญาติโยม รวมทั้งลูกศิษย์ลูกหาของพระมหาเถระที่มรณภาพจะรอแย่งผ้าเพดานที่ขาดปลิวลงมาถึงพื้นเพื่อเก็บเป็นเครื่องสักการบูชา เป็นวัตถุมงคลไว้ติดตัว

art101 · โพสต์ 2011-7-24 20:35:08

ตอบกระทู้ jaysuan ตั้งกระทู้

ขอบคุลคับ ด้ายความรุ้มากเรยคับ

asoda123 · โพสต์ 2011-7-24 20:46:22

ตอบกระทู้ jaysuan ตั้งกระทู้

ขอบคุณมากครับ

เค · โพสต์ 2011-7-24 23:15:55

ขอบคุณครับผม ชอบครับ

konbannok · โพสต์ 2011-7-25 07:26:02

ขอบคุนมากคราบฟ๋ม

SITAVAN · โพสต์ 2011-7-26 16:49:56

มีกำลังเท่าช้าง 5 ตัวเลยนะ

sodaza1234 · โพสต์ 2011-7-26 21:59:59

ขอบคุณมากมายคับ

wit1791 · โพสต์ 2011-8-7 20:04:22

ขอบคุณครับ

spicky · โพสต์ 2011-8-10 22:31:48

ขอบคุณมากๆครับ

sodaza1234 · โพสต์ 2011-8-10 22:43:02

ขอบคุนมากมายคับ

TiwiT · โพสต์ 2011-8-13 00:22:18

ขอบคุณครับ

zeventh · โพสต์ 2011-8-19 05:53:49

ได้ความรู้เพิ่มมากเลยครับ

บัญชี		จำการเข้าสู่ระบบไว้	ลืมรหัสผ่าน
รหัสผ่าน			สมัครเข้าเรียน

นกหัสดีลิงค์ ตำนานล้านนา

สมาชิกจีโฟกาย 100%

สมาชิกระดับแพลตตินั่ม

สมาชิกระดับทับทิม

สมาชิกระดับไพลิน

สมาชิกระดับเพชรคู่

สมาชิกระดับตรีเพชร

สมาชิกระดับมรกต

สมาชิกระดับเพชร

สมาชิกระดับเพชรบริหาร

สมาชิกระดับมงกุฎ