วัมมิกสูตร "จอมปลวกประหลาด"

sassyson

มีจอมปลวกหนึ่ง...กลางคืนพ่นควัน กลางวันลุกเป็นไฟ
พราหมณ์บอกศิษย์ชื่อ สุเมธ ให้เอาจอบขุด
สุเมธขุดลงไปพลลิ่มสลัก
พราหมณ์ผู้เป็นอาจารย์บอกให้เอาทิ้งไป...
ขุดต่อไปพบอึ่งอ่าง ทางสองแพร่ง หม้อกรองน้ำด่าง เต่า
เขียงหั่นเนื้อ และชิ้นเนื้อตามลำดับ...

สุดท้ายขุดพบพญานาค หรืองูใหญ่
อาจารย์บอกว่า...อย่าไปทำอะไรมัน ให้ปฏิบัติต่อมันให้ถูกต้องเหมาะสม

ข้อความทำนองเป็นปริศนาธรมหรือ "โกอาน" นี้ มีผู้ฝากให้พระกุมารกัสสปะ
ไปทูลถามพระพุทธเจ้า...
ปรากฎอยู่ในพระสูตรชื่อ "วัมมิกสูตร"
พระกุมารกัสสปะไปทูลถามพระพุทธเจ้า พระองค์ทรงไขปริศนาดังนี้

จอมปลวก หมายถึงร่างกาย
กลางคืนพ่นควัน หมายถึง เวลา กลางคืนเราก็นอนคิดวางแผนว่าจะทำอะไรในวันพรุ่งนี้
กลางวันลุกเป็นไฟ หมายถึงพอกลางวันก็ต้องทำงานตามที่วางแผนไว้
อาบเหงื่อต่างน้ำดุจร่างกายจะลุกเป็นไฟ
พราหมณ์ หมายถึงผู้ปฏิบัติธรรมเพื่อความรู้แจ้ง
จอบ หมายถึงปัญญา
การพูด หมายถึงความเพียร หรือการใช้ปัญญา
ลิ่มสลัก หมายถึงอวิชชา (ความไม่รู้ตามเป็นจริง)
อึ่งอ่าง หมายถึงความโกรธ ความเคียดแค้น
ทางสองแพร่ง หมายถึงความลังเลสงสัยตัดสินใจไม่ได้
หม้อน้ำต่าง หมายถึงนิวรณ์ ๕ (ความใคร่, พยาบาท, ความหดหู่เซื่องซึม,
ความฟุ้งซ่านรำคาญใจ, ความลังเลสงสัย)
เขียงหั่นเนื้อ หมายถึง รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส ความคิดคำนึง
ชิ้นเนื้อ หมายถึงความเพลิดเพลินยินดีในรูปเสียง เป็นต้นนั้น
พญานาค หมายถึงพระอรหันต์ หรือผู้บรรลุจุดหมายปลายทางแห่งชีวิตแล้ว...

            
จากหนังสือ "ธรรมะนอกธรรมมาสน์"
เสถียรพงษ์ วรรณปก
ราชบัณฑิต

TopThai

Sadhu.. Sadhu..Sadhu..