บ้านเรือนทรงไทยหลังใหญ่ที่ตั้งตระหง่านอยู่หน้าไอ้หาญนั้นมันช่างใหญ่โต สวยงาม ส มกับที่ลุงมั่นของมันบอกว่า เป็นบ้านท่านหลวงผู้มั่งคั่งที่ลุงของมันติดตามรับใช้มาหลายปี จนไอ้หาญอดไม่ได้ที่จะมองไปรอบๆอาณาเขตบริเวณที่กว้างขวางที่ถูกตกแต่งเอาไว้อย่างสวยงามด้วย แมกไม้นานาพันธุ์นั้นอย่างอดชืานชมไม่ได้ในความร่มรื่น เย็นสบายสายตาเมื่อมันเดินทางมาจุดหมาย
^เองรอข้าตรงนี้ก่อนนะไอ้หาญข้าจะขึ้นไปเรียนคุณหญิงก่อน^
^ขอรับลุงมั่น^สิ้นเงียงชายสูงวัยกลางคนก็เดินขึ้นบ้าานหลังใหญ่นั้นปล่อยไอ้หาญนั่งรออยู่คนเดียวใต้ต้นไม้ใหญ่ มันเองมองรอบๆบริเวณนั้นอย่างหวิวๆในใจเมื่อรอบๆบ้านนั้นมันเห็นคนงานหลายคนทั้งชายหญิงต่างก้กำลังทำหน้าที่ตัวเองอยู่รายรอบบริเวณบ้าน
^เฮ้ออ เอาไงเอากันวะไอ้หาญ ลองดูซักตั้ง^ไอ้หาญบ่นพึมพำกับตัวเองเบาๆพลางถอนหายใจเฮือกใหญ่เพราะตั้งแต่เด็กจนโตเอาป่านนี้ ชีวิตมันก็มีเพียงท้องไร่ท้องนาทำงานรับจ้างไปวันๆ ไม่เคยได้ห่างบ้านมาขายแรงอย่างนี้าอย่างนี้จนมันเองรู้สึกหวิวๆในใจ จะด้วยห่วงพ่อ ห่วงแม่ รึอะไรก็แล้วแต่ที่มันพะว้าพะวงอยู่ในใจ แต่เพียยงไม่นานสาวใช้อีกคนที่เดินลงมาตามไอ้หาญให้ขึ้นไปสมทบบนเรือน
^อ้าวเจ้าหาญ กราบคุณหญิงซะสิ นี่ไอ้หาญหลานชายฉันเองขอรับคุณหญิง^ลุงมั่นเอ่ยขึ้นเมื่อนั่งลงตรงหน้าหญิงสาวเจ้าของบ้าน
^อุ้ย!!^
^เป้นอะรใหมค่ะคุณหญิง^สิ้นเสียงร้องอุทานของคุณหญิงหญิงสาววัยกลางคนที่นั่งอยู่ข้างถลาเข้าจับมือคุณหญิงที่บังเอิญทำเข็มร้อยมาลัยปักมือตัวเองอย่างไม่ทันตั้งตัว
^ฉันนี่ซุ่มซ่ามซะจริง น้าแม้น^
^ไปๆ เร็วพวกเอ็งรีบไปหายาใส่แผลมาให้ข้าข้าจะใส่ยาทำแผลให้คุณหญิง^
^ไม่เป็นไหรอกน้าแม้น แค่นิดเดียวเอง^
^แต่ว่า…คุณหญิง^
^เอาเถอะ ประเดี๋ยวข้าจะคุยกับธุระกับนายมั่นก่อนน้าแม้นกับคนอื่นๆจะไปทำอะไรก็ไปเถอะ^
^เจ้าค้ะ คุณหญิง^
คุญหญิวดุจดาวหญิงหญ้าตาสะสวยดูหมดจดถึงจะดูออกว่าอายุล่วงเข้าวัยกลางคนแต่ภาพลักษณ์ภายนอกยังดูผิดอายุด้วยรูปร่างเต่งตึงขาวนวลอวบอัดเสื้อผ้าอาภรณ์มีราคาทั้งประดับเครื่องเงินทองบนตัวยิ่งทำให้คุญหญิงคนนี้ดูสมสง่าราศรี จนรู้สึกน่าเกรงขามอยู่ในตัว
^กลับมาแล้วรึนายมั่น^
^ขอรับคุณหญิงมาถึงเมื่อซักพักนี้เองขอรับ^
^แล้วไม่พักให้หายเหนื่อยซะก่อนละรึมีสิ่งใดรีบเร่งหรอกรึ เอ้าดื่มน้ำดื่มท่าซะก่อน^
^นี่ขอรับคุณหญิง ส่วนของอื่นๆ ฉันให้เด็กๆยกไปเก็บที่คลังแล้วครับ^ นายมีว่าพลางส่งถุงผ้าใบเล็กๆที่ถือติดตัวมาส่งให้หญิงสาว3 4 ใบ
^ขอบใจ พ่อมั่นมาก ไม่มีพ่อมั่นซักคนฉันไม่อยากคิด ว่าเรือนนี้จะเป็นยังไง^
^อย่าพุดอย่างนั้น เลยขอรับคุณหญิง เอ่อคุณหญิงขอรับ นี่ไอ้หาญ หลานชายข้า เห็นมันหน่วยก้านดีจะมาฝากฝังรับฝใช้งานคุณหญิงซักคนขอรับ กราบคุณหญิงซะสิไอ้หาญ^
^ฉันกราบคุณหญิงขอรับ ^
^เอาเถอะพ่อคุณอย่าเป็นพิธีรีตองเลย เอ่อว่าแต่ชื้อเสียงเรียงนามว่ายังไงนะ พ่อหาญ พ่อหาญ รึ^
^ขอรับคุณหญิง ชื่อหาญขอรับ ^
^อืม นึกว่า นายมั่นนะพามา 2 คนแล้วอีกคนละ ไม่มาด้วยกันรึ นายมั่น^
^อ๋อ เจ้ายอด ไม่ได้มาขอรับคุณหญิง มันเองติดขัดหลายๆอย่างขอรับ^
^อืม เห็นว่าพึ่งแต่งงานออกเรือนใช่คนนั้นใช่ใหมนายมั่น^
^ขอรับคุณหญิง ไอ้ยอดนั่นแหละขอรับ^
^เอ่อ คุณหญิง พูดเหมือนรู้จักฉันกับเจ้ายอดมาก่อน เลยขอรับ^
^อิอิอิ จำได้ว่า เคยเจอพ้อหาญ กับพ่อยอดเมื่อคราครองผ้าเหลือง ฉันเองก็ได้ไปทำบุญอยูาบ่อยครั้งพ่อหาญคงไม่สังเกตุเห็นกระมัง^
^เอ่อ เอ่อออ อ๋อ ฉันคิดออกแล้วขอรับคุณหญิงท่านนะเอง ที่เคยไปทำบุญที่วัดอยู่บ่อยครั้ง ^ ไอ้หาญทีคลับคล้าหญิงสาวตรงหน้าว่าเคยเจอที่ใหนจนมันคิดออกว่าเคยสบตากันเมื่อตอนที่คุณหญิงคุกเข่าใส่บาตรมันยังนึกแปลกใจที่หญิงสาวหลบสายตาเอียงอายจนมองออกได้แต่ไม่เพียงแต่ไอ้หาญเท่านั้นที่ถึงบางออ้อนังแม้นที่เดินถือเครื่องยาสมุนไพรมาจนได้ยินก็พึ้งนึกออกว่าไอ้หาญคนนี่เองที่นังแม้นแอบสังเกตุว่าคุณหญิงแอบเหลือบตามองอยู่บ่อยครั้งเมื้อตอนที่มันใส่ผ้าเหลืองครองจีวรคราก่อนรึจะเป็นเพราะเหตุนี้คุณหญิงท่านถึงได้หมั่นสั่งคนงานจัดสำรับไปวัดอยู่บ่อยๆถึงตัวเองจะไม่ได้ไปทำบุญใส่บาตรด้วยตัวเองก็ตามที
^เอาเถอะนายมั่น ใหนๆก็เดินทางกันมาเหนื่อยๆนายมั่นก็จัดการหาห้องหับให้ด้วยก็แล้วกัน^
^ก็ว่าจะให้มันพักที่เรือนฉันก่อนนะครับคุณหญิง^
^ไม่เหมาะกระมังพ่อมั่นนังชมพู่มันเป็นสาวเป็นแส้ ดูจะขัดๆเขินๆ อยู่บ้างเห็นมีเรือนเล็กฝั่งกระโน้นว่างอีกหลัง ก็พออยู่ได้กระมังอย่าให้ไปหลับนอนรวมกับเรือนคนงานเลย เห็นว่ามันคับแคบซะเต็มทน ^คุณหญิงสูงวัยกล่าวกรุ้มกริ่มสายตาแพรวพราวเมื่อมองชายหนุ่มที่นั่งอยู่ตรงหน้าจนสายตาทั้งสองสบกันเข้าโดยบังเอิญเพียงแค่นั้นในใจคุณหญิงก็สั่นรัว ไม่กล้าสบตาแม้กระทั่งนายมั่นที่เป็นคนงานรับใช้มานานหลายปี รึอีกชายหนุ่มที่นั่งอยู่ข้างๆกันเป็นทางไอ้มั่นที่ยิ้มกรุ้มกริ่มแบบมีเลสนัยเมื่อเห็นท่าทีนายหญิงของมันที่แสดงออกมาต่อหน้าไอ้หาญอย่างนั้น
^งั้นก็ไปเถอะเดินทางมาเหนื่อยๆจะได้พักผ่อนเอาแรง^
^ขอรับคุณหญิง ^ นายมั่นรับคำพาหลานชายถอยออกมาจนลงเรือนไปอย่างไม่ได้หันกลับมามองว่าบนเรือนใหญ่นั้นคุณหญิงดุจดาวยืนเกาะขอบระเบียงมองตามมันทั้งสองด้วยหัวใจเต้นรัวกับสิ่งความรู้สึกคุกกรุ่นอยู่ในอกตั้งแต่เห็นหน้าไอ้หาญอย่างไม่สังเกตุว่าข้างหลังตัวเองนังแม้นกำลังยืนยิ้มมองดูอย่างเหยียดหยันอย่างไม่รู้ว่ามันกำลังคิดอะไรในใจ
------
…^จะให้ข้าพักที่นี่รึลุง^
^เออสิวะ ทำไมรึข้าว่าดีซะอีกที่คุณหญิงท่านเมตตา เองจะได้ไม่ต้องไปนอนปะปน กับคนงานคนอื่น^
^แต่ข้าว่า มันเอ่อออข้าอยู่เรีฝือนเล็กกับลุงก็ได้นะ จะได้คอยรับใช้ลุงด้วย^
^บ๊ะ ไอ้นี่ คุณณหญิงท่านสั่งมาก็ว่าตามนั้นเถอะไอ้หาญ เอ็งพักผ่อนซะก่อน ประเดี๋ยวป้าเอ็งก็คงมา^
^เอ่อออ ขอรับคุณลุง^
คล้อยหลังลุงลงเรือนไปไอ้หาญเอนกายทอดถอนหายใจอย่างครุ่นคิดเพราะถึงมันจะลุยสู้งานหนักมาทั้งชีวิตแต่ก็เป็นนายตัวเองไม่เคยมารับจ้างใช้แรงงานอย่างที่กำลังจะเป็นต่อไปนี้จนมันเผลอหลับไปด้วยความเหนื่อยจากการเดินทางไปนานเท่าไหร่ไม่รู้ จนมันสะดุ้งตื่นด้วยเสียงคนเดินอยู่ข้างนอกห้องในเวลาโพล้เพล้ใกล้มืด
^อ้าว ตื่นแล้วหรอพี่ชายสำรับข้าตั้งเสร็จแล้ววางอยู่ข้างนอก^ เสียงห้าวทุ้มของชายหนุ่มบอกขึ้นเมื่อเห็นเห็นไอ้หาญเดินงัวเงียออกมาจากห้อง
^รึว่าพี่จะอาบน้ำอาบท่าก่อนใหมค่อยกินข้าว^เด็กหนุ่มตรงหน้าไอ้หาญนั้นใบหน้าคมคายรูปร่างสันทัดกำยำดูแล้วท่าจะเป็นรุ่นน้องไอ้หาญอยู่ไม่กี่ปี
^ข้าชื่อขวัญ ลุงมั่นแกให้มาอยู่เป็นเพื่อนพี่ ^ไอ้ขวัญมันบอกอย่างนั้นทั้งที่ถือวิสาสะเดินเข้าไปเก็บที่นอนที่ไอ้หาญพึ่วลุกมาพลางเตรียมข้าวของเครื่องอาบน้ำให้ไอ้หาญจนเสร็จสรรพ
^ทีหลังเอ็ง ไม่ต้องปรนนิบัติจัดเตรียมของให้ข้านะไอ้ขวัญ ข้าก็เป็นบ่าวคนงานเหมือนเอ็งสำรับกับข้าวข้าก็เดินไปกินที่ครัวเองได้ เอ็งไม่ต้องลำบากยกมาถึงนี่ประเดี๋ยวข้าจะเป็นง่อยเปลี้ยเสียขาซะก่อน^ไอ้หาญพูดออกไปด้วยเพราะตั้งแต่เกิดมามันไม่เคยพบเจอชีวิตที่ต้องมีใครคอยทำคอยจัดการอไรให้อย่างนี้
^คุณหญิงท่านกำชับลุงมั่นมาอีกทีขอรับลุงมั่นกับป้าอุ่นก็กำชับฉันมาอีกทีขอรับพี่ ข้าเอ่ออออ...^ ไอ้ขวัญก้มหน้างุดประหนึ่งว่าเหมือนเด็กโดนผู้ใหญ่ดุเมื่อทำผิด
^เออ ๆ ข้าก็ไม่ได้ตำหนิอะไรเอ็ง แต่เห็นว่าเอ็งไม่ใช่บ่าวตัวข้าเองไม่ใช่นายที่แกจะต้องทำอะไรให้ว่าแต่เอ็งกินมารึยังงั้นเอ็งก็มานั่งกินกับข้าซะทีเดียว^ ไอ้หาญนึกขันกับท่าทีเด็กหนุ่มตรงหน้าที่มันเองก็ถูกชะตาตั้งแต่แรกพบเจออย่างไรก็ไม่รู้
^อย่าว่ามันเลยเจ้าหาญเป็นอย่างที่มันบอกนั่นเเหละ ^
^อ้าวลุงมั่น ป้าอุ่น มาพอดีเลยฉันกราบป้าอุ่นขอรับ^
^จ้าๆ ไหว้พระเถอะพ่อคุณ ใหนมีเรื้องอะไรกันบอกฉันสิ ไอ้ขวัญ ^
^อ๋อ ไม่มีอะไรหรอกขอรับป้าอุ่นเพียงแต่ฉันบอกไม่ให้ไอ้ขวัญมันคอยทำเหมือนฉันเป็นเจ้านายฉันก็มาขายแรงเป็นคนงานอย่างมันอย่างคนอื่นนี่แหละ ^
^เอาเถอะๆ ลุงเป็นสั่งไอ้ขวัญมันเองแหละ ใหนดูสิแม่อุ่นมีอะไรมาบ้าง ^
^เอ้อ พ่อหาญ ป้าเอาเครื่องใช้เสื้อผ้ามาให้ก่อน ลองดูสิว่าใส่ได้รึป่าว ป้าก็กะๆ แล้วเย็บเอาดูสิถ้าตัวใหนไม่พอดี จะให้นังชมพู่มันช่วยแก้^
^ป้าเอ็งเขานั่งเย็บเองกะมือเลยนะไอ้หาญ ก็กะขนาดตัวของเอ็งตอนที่เห็นงานบวชโน่นแหละดุสิใส่พอดีใหม^
^เอ้อขอบคุณมากขอรับป้าอุ่น แต่ไม่เห็นจะต้องลำบากเลยขอรับ เสื้อผ้าฉันก้เอามา ยังพอใส่ได้อยู่ ลำบากป้าอุ่นป่าวๆ^
^พอๆป้าหลานคู่นี้ เอ้าขยับเข้ามากินข้าวกินปลาก่อน เดี๋ยวเรื่องอื่นค่อยว่ากัน มาไอ้ขวัญ มาแม่อุ่นข้าหิวจะแย่ อ้าวแล้วนังชมพู่ยังไม่ตามมาอีกรึแม่อุ่น^
^อ้อ เห็นบอกจะตามมานะพี้มั่นคงกำลังทำอะไรอยู่กระมัง^
^เอองั้นมา กินก่อนเลยก็แล้วกันเดี๋ยวกับข้าวมันเย็นซะก่อน^
----------
^เออ ไอ้หาญ เป็นไงกับข้าวถูกปากใหม^
^ขอรับลุงมั่น ^
^เฮ้อ อากาศมันช่างร้อนอบอ้าวซะจริงเชียว^
^เอ่อ แล้วลุงมั่นว่ามีอะไรจะคุยกับฉันรึขอรับ^
^ ข้าว่า จะถามเอ็งอะไร ซักหน่อย ใหนเอ็งขยับมานั่งข้างๆข้าสิ^
^ขอรับ ลุงมั่น^
^ไม่มีอะไน สลักสำคัญนักหรอก ว่าแต่เอ็งเถอะอายุ อานามก็ป่านนี้ ยังไม่มีวี่แววว่าจะออกเรือน เป็นฝั่งเป็นฝารึ^
^555 ยังหรอกครับลุงมั่นฉันยังไม่ได้คิดเรื่องนั้นเลยขอรับ^
^อ้าว แล้วนังเพ็ญ ลูกสาวไอ้ทิดยาว ละเห็นเองรักใคร่ชอบพอกันอยู่ซะหลายปี ^
^เอ่อ เอ่อ อย่าพูดถึงเรื่องนั้นเลยขอรับลุงมั่น ฉันลืมไปหมดแล้วละ ฉันกับแม่นังเพ็ญคงไม่มีวาสนาต่อกันหรอกขอรับ^
^อ้าวเป็นอย่างนั้นหรอกรึ เออ ๆ เสียดายนังเพ็ญมันก็ดู เอ้อ ช่างมันเถอะ ว่าแต่เอ็งเถอะ ทำอีท่าใหนทำให้นังเพ็ญมันไม่ถึงใจรึไง เอ็ง 2 คนถึงได้ เลิกร้างกันไป^
^คงไม่ใช่เรื่องนั้นหรอกขอรับลุงมั่นคงเป็นเพราะฉันมันจนนะขอรับ^
^อุ๊บะ จนก็อีกเรื่อง แต่เรื้องพรรด์นั้นเองคิดดีรึยังว่าทำให้มันไม่ขาดตกบกพร่อง ผู้หญิงร้อยทั้งร้อย ลองถ้ามันได้ลิ้มรสขึ้นไปแตะขอบสวรรค์ชั้นเจ็ดขี้คร้านมันจะขอให้พามันไปท่องแดนสวรรค์ไม่รู้เหนื้อยหน่าย^
^เอ่อ ลุงมั่น คิดจะพูดอะไรกับฉันรึขอรับ^
^ไอ้หาญเอ้ย เอ็งตังใจฟังลุงนะ ข้าเองก็ได้ยินที่ไอ้เรืองพ่อเอ็งบอกว่าละแวกคุ้งแควแถวบ้าน เอ็งกับไอ้ยอดทั้ง2 คน ก็ขึ้นชื่อเรื่อง เอ่อ เอ่อขนาดท่อนเอ็นที่พกติดตัวอยู่ ว่าไม่น้อยหน้าใครที่ใหน ลุงก็อยากยินจากปากแกว่ามันจริงรึป่าวที่พ่อเอ็งบอกลุงมา^
^555 ลุงนึกยังไง ถึงได้มาคุยกับฉันเรื่องนี้ ละขอรับ^
^ป่าว ข้าก็นึกอยากรู้เผื่อวันหนึ่งเอ็งเกิดไม่ประสีปะสาขึ้นมาเดี๋ยวเขาจะหาว่าลุงอย่างข้าไม่ไม่สั่งไม่สอน^
^5555 ลุงห่วงเรื่องนี้นะเอง อย่าห่วงเลยลุงพูดจะหาว่าข้าขี้คุยขี้โม้ ข้าไม่ทำให้เสียหน้าลุงหรอกขอรับ ถึงเวลานั้นเองฉันก็เห็นแต่ละคนร้องระงมไม่เป็นภาษาคน หนำซ้ำแต่ละครั้งฉันพาขึ้นสวรรค์ไปไม่รู้กี่ครั้งต่อกี่ครั้งจนแต่ละคนเองก็คงติดอกติดใจไม่น้อยร้อวขอให้ฉันเย่อเย็ดอยู่ทุกครั้งที่ว่างเว้นมาเจอกัน^
^อุ๊บะ ไอ้นินอกจากนังเพ็ญแกยังได้ลิ้มลองใครอีกวะ แต่ก็ดีได้ยินจากปากแกเองข้าก็สบายใจอีกอย่างชายชาติอย่างเรา เรื่องอย่างว่าอย่าให้ผู้หญิงเขาเหยียดหยันเอ็งโชคดีนักนะไอ้หาญที่คุณหญิงท่านเมตตา ยังไงเอ็งก็อย่าทำให้คุณหญิงท่านหนักอกหนักใจละ^
^ขอรับลุงมั่น ^
^อีกเรื่อง เอ็งอยู่ที่นี่ให้เอ็งเข้มแข็งทั้งกาย ทั้งใจ โดนเฉพาะวันหน้าถ้ามีเรื่องหนักหนาในใจให้เอ็งเอาหูไปนา เอาตาไปไร่ อย่าใส่ใจสายตา อย่าใส่ใจคำพูดคนคิดซะว่าเป็นแค่ลมที่พัดผ่านไป^
^ลุงมั่น หมายความว่าอะไร รึขอรับ^
^ก็ไม่มีอะไรลุงก็พูดไปเรื้อยเปื่อยอย่างนั้นแหละ เผื่อวันหนึ่งเอ็งจะเข้าใจ ป๊ะ ข้าจะกลับละเดินทางมาทั้งวันจะได้พักผ่อน^
เพียงแค่นั้น นายมั่นก็หันหลังเดินออกจากไอ้หาญปล่อยให้มันนั่งคิดนั่งงงกับสิ่งที่ลุงพูดทิ้งไว้อย่างไม่เข้าใจในความหมายว่าทิดมั่นต้องการสื่อสิ่งใด
#ไอ้หาญเอ้ย ต่อไปก็อยู่ที่บุญวาสนาเอ็งแล้วนะ#ไอ้มั่นพึมพำเบาๆหลังจากเดินออกมาใกลจากหลานชายมันเองรู้แต่เพียงว่าคุณหญิงคุณหญิงดุจดาวนายของมันดูท่าจะปลื้มอกปลื้มใจไม่น้อยที่ตอนนั้นเธอรู้ว่าพระหนุ่มที่ยืนกวาดลานวัดอยู่ไกลๆนั้น เป็นหลานชายของมัน