มนุษย์เรืองแสงได้จริง แต่ทำไมเรามองไม่เห็น ?

candylady

สิ่งมีชีวิตบนโลกหลายชนิดสามารถเรืองแสงได้ เช่น แมงกะพรุน แบคทีเรีย หรือปลาน้ำลึกบางชนิด แต่รู้หรือไม่ว่าผิวหนังของมนุษย์เราก็สามารถเรืองแสงได้เช่นเดียวกัน

การค้นพบนี้เกิดขึ้นในปี 2009 โดยทีมนักวิทยาศาสตร์จากสถาบันเทคโนโลยีโทโฮกุ ประเทศญี่ปุ่นได้ใช้กล้องที่มีความไวต่อแสงสูง ถ่ายภาพร่างกายส่วนบนของอาสาสมัครเพศชายที่มีสุขภาพแข็งแรงจำนวน 5 คน ทุก ๆ 3 ชั่วโมง ครั้งละ 20 นาที เป็นเวลา 3 วัน รวมถึงขณะที่กำลังนอนหลับด้วย

ผลลัพธ์พบว่า ร่างกายของมนุษย์จะสามารถเรืองแสงออกมาได้ตลอดทั้งวัน โดยจะเรืองแสงสูงสุดในช่วงบ่ายแก่ ๆ คือประมาณ 16.00 น. และเรืองแสงน้อยสุดในช่วงดึก ในขณะที่แสงที่สว่างที่สุดจะเปล่งออกมาบริเวณ แก้ม หน้าผาก และลำคอ ทั้งนี้บริเวณที่เรืองแสงสว่างที่สุด ไม่ตรงกับบริเวณที่ร่างกายปล่อยความร้อนออกมามากที่สุด

ที่มา : Masaki Kobayashi et al.

มนุษย์เรืองแสงได้อย่างไร ?

การเรืองแสงเป็นผลข้างเคียงจากปฏิกิริยาเมตาบอลิซึม หรือกระบวนการเผาผลาญอาหารในสิ่งมีชีวิต คือในระหว่างกระบวนการเมตาบอลิซึม จะก่อให้เกิดผลพลอยได้คือ อนุมูลอิสระที่มีปฏิกิริยาสูง ซึ่งเป็นโมเลกุลที่ไม่เสถียร

ดังนั้นเพื่อทำให้ตัวเองเสถียร อนุมูลอิสระจึงไปทำปฏิกิริยากับโมเลกุลอื่น เช่น ไขมัน และโปรตีนที่มีอยู่ในเซลล์ ระหว่างนี้จะเกิดการถ่ายโอนพลังงานและผลักให้โมเลกุลเข้าสู่สถานะกระตุ้น (Excited State)

โมเลกุลที่ถูกกระตุ้นจะต้องปล่อยพลังงานออกมาเพื่อให้ตัวเองกลับสู่สถานะเสถียร โดยจะไปทำปฏิกิริยากับสารเคมีที่เรียกว่า ฟลูออโรโฟร์ (Fluorophores) ที่สามารถปล่อยโฟตอน (อนุภาคแสง) ออกมาได้ การปล่อยโฟตอนนี้เองที่ทำให้เกิดการเรืองแสงออกมา

ทั้งนี้เหตุผลที่บริเวณส่วนศีรษะเรืองแสงมากกว่า นักวิทยาศาสตร์คาดว่าเนื่องจากส่วนศีรษะสัมผัสกับแสงแดดมากที่สุด จึงส่งผลต่อเมลานินภายในผิวหนังและกระตุ้นให้เกิดปฏิกิริยาการเรืองแสงได้ดีกว่าบริเวณอื่น ๆ ส่วนเหตุผลที่ช่วงบ่ายร่างกายเรืองแสงมากที่สุด นักวิจัยก็ตั้งสมมุติฐานว่า การเรืองแสงอาจเชื่อมโยงกับนาฬิกาชีวภาพของร่างกายมนุษย์ ดังนั้น ในช่วงบ่ายแก่ ๆ ซึ่งเป็นช่วงที่เราเผาผลาญพลังงานมากที่สุด จึงเรืองแสงได้สว่างที่สุด