เรื่องควรรู้เกี่ยวกับการกินยา

ภูตะวัน

เรื่องควรรู้เกี่ยวกับการกินยา
เมื่อ พูดถึงการกินยาหลายคนอาจไม่ค่อยชอบนักเพราะนั่นหมายถึงร่างกายกำลังป่วยไม่สบายหากเรา
กินยาตรงตามหมอสั่งเราก็จะบรรเทาอาการป่วยไข้โดยเร็ว แต่ถ้าหากเราเผลอลืมกินยาบางมื้อตาม
ที่หมอสั่งไว้หรือกินไม่ตรงเวลาจะมีผลอย่างไรบ้าง
ยากินก่อนอาหารหรือหลังอาหาร
ต่างกันอย่างไร
โดยหลักทางเภสัชวิทยาการกินยาก่อนอาหาร (เวลาท้องว่าง) มีข้อดีที่ลำไส้จะดูดซึมยาเข้าร่างกายได้
เต็มที่เนื่องจากไม่มีอาหารคอยขัดขวาง ดังนั้นถ้าเป็นยาที่ไม่ระคายเคืองต่อกระเพาะอาหาร หมอนิยม
ให้กินก่อนอาหารเช่น ยาลดความดันเลือด ยารักษาเบาหวาน โรคหัวใจ เป็นต้น ซึ่งในปัจจุบันมักให้กิน
วันละ 1 ครั้งตอนเช้าก่อนอาหาร (ผู้ผลิตยาพยายามผลิตยาที่ออกฤทธิ์ได้นานทั้งวันให้กินวันละครั้งเพื่อความสะดวก)
แต่อย่างไรก็ตาม
ยาส่วนใหญ่หมอยังนิยมให้กินหลังอาหาร
ทั้งนี้ด้วยเหตุผล 2 ประการคือ
1. ยาบางชนิดอาจระคายเคืองต่อกระเพาะอาหาร(ไซ้ท้อง หรือกัดกระเพาะ) เช่น ยาแก้ปวดลดไข้แอสไพริน
ยาแก้ปวดข้อบางชนิดยาปฏิชีวนะ เช่น เตตราไซคลีน อีริโทรไมซิน เป็นต้น ยาเหล่านี้ถ้ากินก่อนอาหารอาจ
ทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง จึงให้กินหลังอาหารซึ่งบางครั้งร่างกายอาจดูดซึมยาได้น้อยกว่า
การกินก่อนอาหารแต่ก็ยังมีผลในการรักษาโรคได้ดีเช่นกัน (ปริมาณยาที่ดูดซึมในการกินหลังอาหารเพียงพอ
ที่จะออกฤทธิ์ทางยา)
2. เป็นเรื่องของความสะดวกการกินยาก่อนอาหารคนไข้มักจะลืม โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ถ้าต้องกินวันละหลายมื้อ
หมอแนะนำให้กินหลังอาหารคนไข้จะเคยชินนึกได้ว่าเมื่อกินอาหารต้องกินยาตาม
ดังนั้นสำหรับยาที่ต้องกินวันละหลายมื้อถึงแม้ไม่มีปัญหาเรื่องการระคายเคืองต่อกระเพาะอาหารก็ยังนิยม
ให้กินหลังอาหารยากลุ่มนี้จะกินก่อนอาหารได้ก็ยิ่งดี (ถ้าแน่ใจว่าไม่ลืม) และกินตอนท้องว่างเช่น มื้อ
ก่อนนอนก็ไม่มีปัญหา
ส่วนยาที่อาจจะระคายเคืองต่อกระเพาะอาหารควรกินหลังอาหารดีกว่าก่อนอาหาร ถ้าจำเป็นต้องกินมื้อ
ก่อนนอนก่อนกินยาอาจกินของว่างหรือดื่มนม แล้วค่อยกินยาเพื่อป้องกันการระคายเคืองต่อกระเพาะอาหาร

เมื่อลืมกินยาตามที่หมอสั่ง
ควรทำอย่างไร
ก่อนอื่นต้องดูว่ายาที่กินนั้นอยู่ในกลุ่มไหนเป็นกลุ่มที่ใช้บรรเทาอาการหรือกลุ่มที่ใช้รักษาจำเพาะ
ถ้าเป็นกลุ่มบรรเทาอาการเช่นแก้ไข แก้ปวด แก้ไอ แก้ปวดเท้า แก้แพ้ แก้คัน เป็นต้น ก็ไม่จำเป็น
ต้องกินให้หมดหรือครบทุกมื้อก็ได้ให้กินตามอาการถ้าอาการหายก็หยุดได้ ถ้ามีอาการกำเริบใหม
่ก็ได้กินใหม่ ส่วนการเว้นช่วงห่างระหว่างมื้อยาที่กินก็ขึ้นกับระยะเวลาการออกฤทธิ์ของยาเช่น ยา
แก้ปวดลดไข้มักจะเว้นประมาณ 4ถึง 6 ชั่วโมง บางอย่างอาจให้กินวันละครั้ง(เช่น ยาแก้แพ้บางชนิด)
ยากลุ่มนี้ถ้าลืมกินหากไม่มีอาการก็เว้นไปได้เลย
แต่ถ้าเป็นกลุ่มยาที่ใช้รักษาจำเพาะเช่นยาปฏิชีวนะ (ยาฆ่าเชื้อ) ยาเบาหวาน ยาลดความดันเลือด
ควรกินให้ครบทุกมื้อทุกครั้งไม่ควรเว้นถ้าลืมกินถ้านึกได้ทันที(เช่นลืมกินก่อนอาหาร มานึกได้หลัง
ทานข้าวห่างกันไม่ถึงครึ่งชั่วโมง)ก็ให้กินยานั้นได้ทันทีไม่ควรเว้น แต่ถ้าลืมจนใกล้มื้อถัดไปที่ต้อง
กินยาก็ให้กินยามื้อถัดไปตามปกติไม่ควรเพิ่มเป็น 2เท่า อาจทำให้ยาออกฤทธิ์มากเกินไปก็ได้
ดังนั้น ทุกครั้งที่กินยาต้องเรียนรู้ว่ายากลุ่มบรรเทาอาการ (ซึ่งเป็นส่วนใหญ่ของยาที่หมอให้มา)
หรือเป็นยากลุ่มที่ใช้รักษาจำเพาะถ้าเป็นกลุ่มหลังก็ต้องหาวิธีเตือนตัวเองอย่างให้ลืมเป็นดีที่สุด
ขอบคุณ : นิตยสารหมอชาวบ้าน

jappy

ขอบคุณครับ

oiller

ขอบคุณมากครับสำหรับความรู้

0800298502

ขอบคุณครับ :)

goaway

มีประโยชน์มาเลยคับ ขอบคุณที่หามาให้นะคับ

dawn

ขอบคุณครับ ดีมากเลยครับ

~♥TerMRuK♥~

ขอบคุณสำหรับความรู้ครับ