ทานมัย

Medmayom

ทานมัย

พุทธศาสนิกชนสนใจทำบุญ เข้าใจเรื่องการทำบุญมากน้อยแค่ไหน?      คำว่า “บุญ” หมายถึง ธรรมชาติอย่างหนึ่งที่เกิดขึ้นที่ใจ ธรรมชาติที่ชำระจิตใจให้สะอาดให้ผ่องใส มีผลได้แก่ความสุขที่เกิดทางใจ บุญเกิดได้หลายทาง บุญกิริยาวัตถุ ๑๐ ดังนี้      ๑. ทานมัย คือ บุญสำเร็จด้วยการบริจาคทาน ได้แก่ วัตถุสิ่งของให้ธรรมะเป็นทาน เรียกธรรมทาน, ให้อภัย เรียกอภัยทาน      ๒. ศีลมัย คือ บุญสำเร็จด้วยการรักษาศีล ได้แก่ การปฏิบัติตามข้อห้ามตามที่ทรงบัญญัติในพระปาฏิโมกข์เพื่อกำจัดกิเลส      ๓. ภาวนามัย คือ บุญสำเร็จด้วยการเจริญภาวนา ได้แก่ การปฏิบัติใจเพื่อกำจัดกิเลส แบ่งเป็น สมถะภาวนา และวิปัสสนาภาวนา      ๔. ไวยาวัจจมัย คือ บุญสำเร็จด้วยการช่วยเหลือกิจการสงฆ์และภาระพระศาสนา      ๕. อปจายนะมัย คือ บุญสำเร็จด้วยการมีกิริยาอ่อนน้อมถ่อมตนต่อผู้ใหญ่ผู้มีพระคุณและคนทั่วไป      ๖. ปัตติทานมัย คือ บุญสำเร็จด้วยการอุทิศส่วนบุญให้แก่ญาติผู้ล่วงลับไปแล้ว      ๗. ปัตตานุโมทนามัย คือ บุญสำเร็จด้วยการแสดงอนุโมทนาในส่วนบุญร่วมกับผู้อื่น      ๘. ธัมมเทศนามัย คือ บุญสำเร็จด้วยการแสดงธรรม ได้แก่การอธิบายบรรยายธรรมะให้แก่ผู้ร่วมโลกที่ร่วมทุกข์เกิดแก่เจ็บตาย      ๙. ธัมมัสสวนามัย คือ บุญสำเร็จด้วยการฟังธรรม ได้แก่ การฟังธรรมและนำข้อธรรมมาประพฤติปฏิบัติให้พ้นทุกข์      ๑๐. ทิฏฐชุกัมม์ คือ การทำความเห็นให้ตรงเป็นสัมมาทิฏฐิเชื่อในธรรมและการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย บุญย่อลงเป็นได้ ๓ ทางด้วยกัน คือ ๑. ทานมัย คือ บุญที่เกิดจากการให้ทาน ๒. ศีลมัย คือ บุญที่เกิดจากการรักษาศีล ๓. ภาวนามัย คือ บุญที่เกิดจากการเจริญภาวนา ให้ทานอย่างไรจึงจะได้ผลมาก?      ทานที่ดีจะให้ได้ผลมาก ต้องประกอบด้วยเหตุ ๓ ประการ คือ ๑. วัตถุทานดี ๒. ผู้ให้มีเจตนาดี จิตใจเลื่อมใสแช่มชื่นเบิกบานทั้ง ๓ กาล คือก่อนให้ ขณะให้และเมื่อให้แล้ว ๓. บุคคลดี หมายถึง ผู้ให้และผู้รับทานเป็นผู้ทรงศีลธรรมเปรียบเสมือนผู้ปลูกข้าวบนเนื้อนาบุญที่ดี “อนุตตะรังปุญญักเขตตังโลกัสสะพระอริยสงฆ์เป็นเนื้อนาบุญของโลก” นักปราชญ์ได้เปรียบเทียบการให้ทานด้วยการอาบน้ำ ๓ แบบ คือ      ๑. เปรียบด้วยการเอาน้ำโคลนมาอาบตัว ได้แก่ ผู้ที่ปรารภทำบุญอย่างใดอย่างหนึ่ง เช่น บวชลูกบวชหลาน หรือทำบุญกุศลต่างๆ แล้วฆ่าสัตว์เอามาทำบุญ เลี้ยงเหล้าสุราสนุกสนาน ยิ่งทำยิ่งบาปเหมือนเอาน้ำโคลนมาอาบ ฉะนั้น ตายแล้วไปตกนรก      ๒. เปรียบด้วยเอาน้ำหอมมาอาบตัว ได้แก่ ผู้ที่ทำทานยังปรารถนาเกิดเป็นมนุษย์รูปสวย รวยทรัพย์ หรือเกิดบนสวรรค์ เสวยทิพยสมบัติ และวัตถุทานนั้นดีได้มาโดยสุจริตไม่เบียดเบียนชีวิตผู้อื่น ได้บุญดีแต่ยังไม่ดีแท้เหมือนเอาน้ำหอมมาอาบตัวฉะนั้นตายแล้วไปเกิดเป็นมนุษย์มีทรัพย์สมบัติมากหรือไปเกิดบนสวรรค์      ๓. เปรียบด้วยเอาน้ำบริสุทธิ์มาอาบตัว ได้แก่ ผู้ที่ทำทานด้วยสติปัญญา คือ วัตถุทานนั้น ได้มาโดยสุจริต ผู้ทำทานตั้งเจตนาว่า “สุทินนัง วะตะเมทานัง อาสะวักขะยาวะหัง นิพพานังโหตุ ขอผลทานนี้จงเป็นปัจจัยแก่ความสิ้นไปแห่งอาสวะกิเลส คือ พระนิพพานเทอญ” ปรารถนาความดับทุกข์อย่างนี้ เปรียบด้วยเอาน้ำบริสุทธิ์มาอาบร่างกายก็สะอาด ผู้มีปัญญาจึงสมควรทำประเภทที่ ๓ นี้ ตายแล้ว มีหวังบรรลุนิพพานเป็นเบื้องหน้าในอนาคตกาล นิทานชาดกเรื่องนางปัญจปาปา      (หญิงผู้มีความอันลามก ๕ แห่ง) หญิงที่มีความขี้เหร่ ๕ แห่ง คือมือเก เท้าเก ตาเข จมูกแฟบ ปากเบี้ยว สาเหตุที่นางปัญจปาปา มีความขี้เหร่ถึง๕ แห่ง พระพุทธองค์ได้ทรงแสดงบุพพกรรม คือ กรรมแต่ปางก่อนของนางไว้ว่า       ในสมัยอดีตกาลในชาติที่ล่วงมาแล้ว นางปัญจปาปาเกิดเป็นลูกสาวนายช่างหม้อ มีอาชีพปั้นหม้อขาย วันหนึ่งพระปัจเจกพุทธเจ้าไปขอบิณฑบาตดินเหนียวเพื่อเอาไปฉาบทาที่อยู่ของท่าน นายช่างหม้อไม่อยู่ อยู่แต่       ลูกสาว ลูกสาวไม่ศรัทธาเลื่อมใสไม่อยากจะให้ พระปัจเจกพุทธเจ้าก็ยืนรออยู่อย่างนั้น เพราะคิดสงสาร ควรจะช่วยอนุเคราะห์ลูกสาวนายช่างหม้อให้รู้จักบำเพ็ญทานเสียบ้าง เมื่อเห็นพระปัจเจกพุทธเจ้ายืนรอก็นึกรำคาญ แล้วก็มาคิดว่าเราเอาดินเหนียวให้ไปเสียก็จะหมดเรื่องไปให้พ้นๆ เสียที นางก็จับดินเหนียวได้ก้อนหนึ่งแล้วก็โยนดินเหนียวใส่ลงไปในบาตร พลางบอกว่า “เอ้าเอาไปไปให้พ้นๆ” ผลกรรมที่นางทำบุญด้วยความโกรธจับดินเหนียวโยนใส่บาตรจึงเป็นเหตุให้มือเก นางเดินลงส้นเท้าด้วยความโกรธ เป็นเหตุให้เท้าเก นางพูดกับพระปัจเจกพุทธเจ้าด้วยความโกรธ เป็นเหตุให้ปากเบี้ยว นางมองค้อนให้ด้วยความโกรธ เป็นเหตุให้ตาเข ทำจมูกฟิตๆ ด้วยความโกรธ เป็นเหตุให้จมูกแฟบ อานิสงส์แห่งความโกรธ และโกรธพระปัจเจกพุทธเจ้า ซึ่งเป็นพระอรหันต์ นางจึงมีความชั่วช้าถึง ๕ อย่าง       พระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้า ได้ทรงแสดงไว้ว่า การให้ทานนั้นหากให้ด้วยตนเองก็จะเป็นเหตุให้ได้ทรัพย์สมบัติ ถ้าชักชวนบุคคลให้ให้ทานก็จะเป็นเหตุให้ได้บริวารสมบัติด้วย บุคคลใดให้ทานด้วยตนเองแต่ไม่ชักชวนบุคคลอื่นให้ให้ทาน เมื่อเกิดเป็นมนุษย์ในชาติหน้าจะมีแต่ทรัพย์สมบัติไม่มีบริวารสมบัติ       บุคคลใดชักชวนบุคคลอื่นให้ทาน แต่ตนเองไม่ให้ทาน บุคคลนั้นเมื่อเกิดเป็นมนุษย์ในชาติหน้าจะมีแต่บริวารสมบัติ แต่ไม่มีทรัพย์สมบัติ       บุคคลใดชักชวนบุคคลอื่นให้ให้ทานด้วยและให้ทานด้วยตนเองด้วยบุคคลผู้นั้นเกิดเป็นมนุษย์ในชาติหน้าจะมีทั้งทรัพย์สมบัติและบริวารสมบัติ       ส่วนบุคคลใดให้ทานด้วยตนเองก็ไม่ให้ ชักชวนบุคคลอื่นให้ให้ทานก็ไม่ชักชวน บุคคลผู้นั้นไปเกิดเป็นมนุษย์ในชาติหน้า จะเป็นคนอนาถาหาที่พึ่งมิได้ จะเป็นคนยากไร้แสนเข็ญเพราะเหตุที่ว่าไม่เคยทำทานมาก่อน       คนมีมักเหี่ยวแห้ง      หวงแหน กินอยู่สู้ขาดแคลน            พร่องท้อง คนกากยากไร้แกน            โกยกอบ กินแฮ เป็นวิบัติขัดข้อง              คิดแล้วหลากเหลือ โคลงโลกนิติ “อย่าลืมเติม-อย่าอยู่อย่างกินบุญเก่า”       เงินเก่ามีอยู่อย่างมาก หากใช้บ่อย เงินก็น้อยลงได้ใช้หมดสิ้น บุญเก่ามีอยู่มากมายใช้อยู่กิน บุญก็สิ้นหมดลงได้หากไม่เติม

moo2010

ผมใส่บาตรประจำครับ

Medmayom

ต้นฉบับโพสต์โดย moo2010 เมื่อ 2012-7-23 21:36
ผมใส่บาตรประจำครับ

วัตถุทานนั้น ได้มาโดยสุจริต ผู้ทำทานตั้งเจตนาว่า “สุทินนัง วะตะเมทานัง อาสะวักขะยาวะหัง นิพพานังโหตุ ขอผลทานนี้จงเป็นปัจจัยแก่ความสิ้นไปแห่งอาสวะกิเลส คือ พระนิพพานเทอญ”  สาธุ ๆ